Tại VN, nhiều loại vi khuẩn kháng thuốc tương tự đã được phát hiện. Một trong những nguyên nhân quan trọng làm xuất hiện của siêu vi khuẩn được các chuyên gia y tế khẳng định chính là tình trạng lạm dụng kháng sinh.

Rất dễ mua kháng sinh

Thời tiết se lạnh, đứa con 3 tuổi của chị Lê Thị Loan (ngụ quận Bình Thạnh - TPHCM) bị hắt hơi, sổ mũi. Đến khám phòng mạch gần nhà, bác sĩ chẩn đoán con chị bị viêm tiểu phế quản và kê toa với nhiều loại thuốc, xi rô, trong đó thuốc kháng sinh Tafurex được kê uống trong 3 ngày.

Sau đó, thấy con không khỏi bệnh, chị tiếp tục đưa trở lại phòng mạch và được bác sĩ cho thêm 2 ngày uống kháng sinh. Thêm một tuần nữa, bệnh của con vẫn không khỏi, chị đưa vào khám tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 - TPHCM, được bác sĩ khuyên chỉ cần uống thuốc ho long đờm, vệ sinh mũi, tăng cường dinh dưỡng là khỏi, không cần phải dùng kháng sinh.

Rất nhiều bệnh nhi phải điều trị dài ngày do kháng thuốc

Mỗi lần hai đứa con nhỏ 1 tuổi và 4 tuổi bị ho, sốt là chị Nguyễn Thị Minh (ngụ quận 2 –TPHCM) lại ra tiệm thuốc gần nhà mua các thuốc dạng gói hạ sốt Efferalgan 500 mg về cho uống.

Càng ngày, bệnh của con càng tái diễn, có khi ho kéo dài gần cả tháng mới khỏi. Thấy con còi cọc dần, chị đưa đi khám thì bác sĩ khẳng định bị suy dinh dưỡng và cho biết cháu bé 1 tuổi bị ho mãn tính, có nguy cơ thành hen suyễn do không điều trị dứt điểm và đã bị kháng thuốc từ nhỏ.

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng tùy tiện, lạm dụng thuốc kháng sinh đang là vấn đề báo động. Rất nhiều người dân tự “chẩn đoán” bệnh cho mình, còn bác sĩ thì “sính” dùng kháng sinh. Nhiều người chỉ hắt hơi, sổ mũi sơ sơ do dị ứng thời tiết là lập tức ra tiệm thuốc mua ngay Ampicilin hay Amoxicilin uống.

Hiệu thuốc sẵn sàng bán các loại thuốc kháng sinh mà không cần toa của bác sĩ. Trong những loại thuốc bác sĩ kê toa uống hoặc chích cho bệnh nhân thì cũng ít khi thiếu kháng sinh. Điều đáng nói là các loại thuốc kháng sinh thế hệ mới vừa xuất hiện trên thị trường là có ngay trong toa thuốc của bệnh nhân.

Hậu quả nhãn tiền

Theo TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, ngoài việc sử dụng kháng sinh bừa bãi thì sự xuất hiện thuốc kháng sinh giả, kém chất lượng cũng làm tình trạng đề kháng kháng sinh ngày càng nghiêm trọng.

PGS-TS Trương Văn Tuấn, Chủ tịch Hội Dược sĩ bệnh viện TPHCM, khuyến cáo nhiều người nghĩ rằng sử dụng kháng sinh là liệu pháp an toàn nhưng cần hết sức thận trọng vì nguy cơ lờn thuốc, kháng thuốc, phản ứng phụ...

Ở nước ngoài, bác sĩ rất cẩn trọng việc dùng kháng sinh ngay cả khi trẻ bị nhiễm trùng nhẹ (bởi sau này nếu trẻ bị lờn thuốc, bác sĩ điều trị ấy phải chịu trách nhiệm). Trong khi ở VN, việc tầm soát kháng sinh, làm các kháng sinh đồ vẫn chưa được kiểm soát khiến nguy cơ kháng thuốc rất dễ xảy ra.

TS-BS Lê Thị Anh Thư, Chủ tịch Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn TPHCM, cũng cho biết việc lạm dụng kháng sinh sẽ gây nên tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn, tạo ra những chủng vi khuẩn có độc lực mạnh, “lờn” nhiều loại kháng sinh gây khó khăn cho điều trị và làm cho bệnh nhân tử vong.